Viễn Đọc Ikigai - Bí Quyết Sống Lâu và Hạnh Phúc của Người Nhật

Tôi không biết làm gì với cuộc đời mình nữa? Đã bao giờ bạn hỏi bản thân mình như vậy? Bạn thấy thiêu thiếu cái gì đó, cảm giác băn khoăn, không trọn vẹn. Viễn cũng đôi lúc cũng tự thấy mình như thế, đôi lúc nhưng suốt nhiều năm.

Khi tự hỏi mình câu gì đủ nhiều, đủ lâu thì sự tò mò sẽ tích lại dần dần. Một ngày đủ lớn, sự tò mò trở thành một nguồn động lực để ta đi tìm câu trả lời.

Xem qua nhiều kênh trên YouTube, trong đó có kênh của anh Hiếu Nguyễn, Einzelgänger, Matt Gray, … Viễn vẫn thấy không thực sự thỏa mãn. Các video khá nặng về kỹ thuật tìm Ikigai, nặng về công việc hơn là đi tìm sự trọn vẹn.

Tiếp tục lục lọi trên Google, Viễn tìm được cuốn sách được nhiều review nhất Ikigai: The Japanese Secret to a Long and Happy Life của Héctor García và Francesc Miralles. Lúc viết bài này, sách vẫn chưa có bản dịch tiếng Việt, nên Viễn tạm dịch là Ikigai: Bí Quyết Sống Lâu và Hạnh Phúc của Người Nhật.

Qua các trang, Viễn dần phát hiện ra nhiều góc nhìn mới lạ về việc đi tìm lẽ để sống. Khi đọc xong cuốn sách, Viễn thấy tâm mình cũng thêm được kha khá bình an. Dưới đây, Viễn sẽ chia sẻ thêm về những phát hiện, cũng như trải nghiệm khi Viễn đọc cuốn này.

Ikigai không chỉ gồm công việc

Ikigai không chỉ gồm việc ta thích làm, làm giỏi, xã hội cần, làm ra tiền. Nhìn rộng hơn, Ikigai là một lối sống mang đến cho ta sự trọn vẹn.

Một lối sống bao gồm làm việc, ăn uống, ngủ nghỉ, tập tành và cả chơi bời. Nếu bạn chỉ theo đuổi thành công thông qua công việc, bạn không đạt được Ikigai. Có tiền, có tiếng thôi liệu đã đủ?

Okinawa là nơi có người thọ trăm tuổi nhiều nhất thế giới. Người dân ở đây không phải là những người thành công nhất trong sự nghiệp, nhưng họ là những người hạnh phúc nhất. Họ có cái để làm, có cái để yêu, có cái để hy vọng. Điều tuyệt vời ở chổ, họ có những cộng đồng để giúp họ đạt được điều đó.

Qua cuốn sách, khái niệm về thành công của Viễn cũng được mở rộng. Thành công không chỉ là đạt được sự dồi dào về vật chất, mà còn là đạt được cả ổn định về cả thể chất lẫn tinh thần. Thành công là đạt được một lối sống mang đến cho ta cảm giác trọn vẹn.

Ikigai là một phương pháp trị liệu

Một người không có lẽ sống, sẽ tự hủy hoại mình bằng những hành động tào lao. Một lần tình cờ, Viễn đọc được câu này của Viktor Frankl trên X. Bây giờ vẫn còn ấn tượng, mặc dù Viễn không còn nhớ rõ nguyên văn.

Cảm giác trống rỗng, thất vọng, lo âu có sức tàn phá ghê gớm. Không ít người đã rơi vào nghiện ngập để trốn chạy hoặc lựa chọn từ bỏ cuộc sống. Liệu họ đã làm công việc họ không thích, không giỏi quá lâu? Liệu họ đã sống trong môi trường không phù hợp với tính cách của họ quá lâu?

Đồng ý là bạn cần phải có tiền, phải có đóng góp cho xã hội - hai trong bốn trụ cột của Ikigai. Tuy nhiên, nếu bạn chối bỏ thiên hướng và nhu cầu của mình quá lâu, bạn sẽ lâm vào bế tắc. Nhưng bế tắc cũng không hẳn là điều xấu, đó là dấu hiệu chỉ cho ta biết: Đã đến lúc giành lại cuộc đời mình.

Khi bạn tìm được Ikigai của mình, nhu cầu bên ngoài và cả bên trong được thỏa mãn, bạn sẽ tìm lại thấy lẽ sống, tìm thấy lý do để bước ra khỏi giường mỗi sáng. Cảm giác trống rỗng, thất vọng, lo âu trong bạn sẽ được thay thế và lấp đầy bằng niềm vui sống mới, niềm vui được bận rộn mỗi ngày. Viễn đã rút ra thêm điều này từ cuốn sách.

Ikigai giúp bạn can trường hơn

Can trường là khả năng giúp ta chống chọi với mọi thất bại ập đến trong đời. Càng can trường bao nhiêu, ta càng dễ vực dậy từ trở ngại và mang mình trở lại với những điều thực sự ý nghĩa.

Điểm chung của những người có Ikigai rõ ràng là họ bất chấp theo đuổi đam mê của mình. Dù thất bại hết lần này đến lần khác, dù hoàn cảnh bất lợi như thế nào, họ không bao giờ bỏ cuộc. Họ cực kì can trường.

Họ biết cách để tập trung vào mục tiêu của họ, khó khăn không khiến họ chùn bước. Họ biết cách để thích nghi với những thay đổi và cả những điều không may. Họ tập trung vào những điều họ có thể kiểm soát và gạt bỏ những điều họ không thể.

Các tác giả cũng nhắc tới Chủ Nghĩa Khắc Kỷ như một hướng dẫn dùng lý trí để rèn luyện bản lĩnh can trường. Cá nhân Viễn rất thích trường phái này - rất thực tiễn và hợp thời. Viễn đã tìm hiểu và thực hành Chủ Nghĩa Khắc Kỷ hơn bốn năm nay.

Tìm Ikigai bằng Flow

Flow là một trạng thái mà ta hoàn toàn nhập tâm vào thứ ta đang làm. Khi đó ta không còn biết thời gian là gì nữa. Không quá khứ, không tương lai, chỉ còn hiện tại. Khi đó, cái tôi của ta tan rã, không còn nhảy nhót hay phán xét. Viễn thấy trạng thái này rất giống thiền.

Các tác giả cũng cho biết: Ta sẽ nhập vào trạng thái flow thường xuyên nếu ta sống thuận theo Ikigai của mình. Khi ở trong trạng thái này, năng suất làm việc của ta sẽ tối ưu nhất - làm nhanh hơn, kết quả tốt hơn, thoả mãn hơn.

Ngược lại, ta cũng có thể dùng flow để xác định Ikigai của mình. Bạn nhớ lại xem, đã có khi nào mà bạn làm việc gì đó, mà bạn say mê đến mức quên ăn, quên ngủ, quên mất thời gian không?

Tiếp theo, bạn hãy tự hỏi: Xã hội có cần bạn làm việc này không? Bạn có thể kiếm tiền từ việc này không? Nếu câu trả lời là có, thì rất có thể, đó chính là Ikigai của bạn - một cảm giác sống có ý nghĩa mà bấy lâu nay bạn vẫn đau đáu đi tìm.

Viễn đã tìm được Ikigai chưa?

Câu trả lời hiện tại là chưa. Tuy nhiên, Viễn đã bắt đầu tìm thấy những manh mối để đi sâu hơn vào hành trình tìm kiếm này.

Các tác giả cũng cho biết: Tìm kiếm Ikigai là quá trình khám phá liên tục, chứ không phải làm một lần rồi thôi. Ai trong chúng ta rồi cũng sẽ thay đổi và Ikigai của chúng ta rồi cũng sẽ thay đổi. Vì vậy, hãy tiếp tục tò mò về bản thân, tiếp tục tìm kiếm, tiếp tục khám phá.

Trên đây là những phát hiện, cũng như trải nghiệm khi Viễn đọc cuốn Ikigai: Bí Quyết Sống Lâu và Hạnh Phúc của Người Nhật. Viễn hy vọng, bài này sẽ giúp bạn được ít nhiều cho hành trình tìm kiếm của bạn. Cảm ơn bạn đã đón đọc!